Wandelen over Het Oude Vuur in Burgh Haamstede

Wie in Google zoekt naar Het Oude Vuur of ’t Oude Vuur in Burgh Haamstede krijgt al snel informatie te zien over het naaktstrand, ook wel het natuurstrand genoemd. Wie iets verder zoekt stuit op een krantenartikel uit 2017 waarbij de duinovergang Het Oude vuur gesloten dreigt te worden, vanwege achterstallig onderhoud. Gelukkig is de sluiting niet door gegaan en is het pad helemaal opgeknapt.

Het is een populaire, maar toch rustige en serene plek, Het Oude Vuur. Een mooie plek ook. Als je hier wandelt besef je pas hoe enorm onze duinen zijn en hoe groots de Noordzee is. Maar waar komt eigenlijk de naam Het Oude Vuur vandaan?

Want zeg nou eerlijk. Hoe vaak denk je na over de betekenis bij het lezen van een straatnaambord? Straten met namen van het Koninklijk huis, namen van bomen of oude schilders, dat zegt ons allemaal wel wat. En de Torenweg in Burgh Haamstede is ook niet zo moeilijk te herleiden. Anders is het bij namen als Stuifketel, Westerenban en Het Oude Vuur. Ik schat in dat er van de vele bezoekers van dit prachtige stukje Zeeland maar weinigen zijn die beseffen waar ze eigenlijk lopen. Namelijk, Het Oude Vuur. Kun je je voorstellen dat hier honderden jaren geleden echte vuren hebben gebrand? In de duinen, met al het gevaar van dien? En toch is het zo. Het Oude Vuur of ’t Oude Vuur is exact de naam van wat hier zich vroeger heeft afgespeeld.

Een vurige geschiedenis waarin hard gewerkt werd

Ik mocht 2 oude boeken lezen, geleend van de heer de Vrieze, afstammeling van een van de schrijvers van het laatstgenoemde boek: De “Kroniek 1988 van het land van de Zeemeermin, Schouwen Duiveland – de Kustlichten van Schouwen” en “Schouwens Westhoek zoals het was”. In deze prachtige geschiedenisboeken staat omschreven hoe de huidige vuurtoren van Burgh Haamstede tot stand is gekomen en wat er vooral aan vooraf is gegaan.

In 1615, om precies te zijn op 7 september, werd Job de Glopper door de regering van Zierikzee aangesteld om de vuurbakens te stoken. Hij kreeg hiervoor vijf gulden per week. Een heel bedrag in die tijd zou je denken. Maar om dit geld te verdienen moest hij van oktober tot maart, zeven dagen per week de 2 vuren, vuurboeten genaamd,  brandend houden van zonsondergang tot zonsopgang. Daarnaast moest hij de vijf hillen, dat zijn duintoppen, onderhouden. Dit waren de duintoppen van de twee kapen, twee van de vuurboeten en een van het kolenhuis.

De veranderingen door de eeuwen heen

Voordat in de zestiende eeuw kolen ter beschikking kwamen werden de vuren al honderden jaren gestookt met hout of met roggestro. Job de Glopper moest elke dag bijna drie kilometer naar beneden lopen om bij de zogenaamde “Kolekiste” te komen aan de Torenweg 3. Iets dichterbij, op de plek waar nu de Torenhoeve is, werden ook kolen opgeslagen. Met de kolenkist moest hij daarna terug naar de duintoppen lopen om de kolen bij het kolenhuis naast de vuren te brengen. Vijf gulden per week lijkt voor die tijd veel geld, maar hij moest er wel erg hard voor werken. Slapen deed hij nauwelijks.

Rond 1700 zijn de vuurboeten vervangen door een grotere stenen toren waar vuur gestookt werd. Vanwege duinafslag moest deze toren verplaatst worden. Iets verderop in de duinen werd toen een houten vuurtoren neergezet, maar deze brandde in 1744 af. Tot 1840 werd Schouwen beschermd door twee kolengestookte vuurbakens. In 1834 werd er een nieuwe stenen vuurtoren gebouwd. Op 25 maart 1840 werd het licht van de moderne vuurtoren van Burgh Haamstede voor het eerst ontstoken. Het licht brandde achtereenvolgens op raapolie, daarna op petroleum, op gas en sinds 1933 op elektriciteit.

De bekendste vuurtoren van Nederland stond op het briefje van 250 gulden

De vuurtoren van Burgh Haamstede is vooral bekend geworden door het briefje van 250 gulden waar van 1980 tot 2002 een afbeelding van de vuurtoren op stond afgebeeld.

Het Oude Vuur is nu een prachtig wandelpad dat van de vuurtoren naar het Noordzeestrand loopt. Van de oude vuurplaatsen is niets meer te zien. Deze zijn geheel overwoekerd door de natuur. Wandelen over het pad heb je een prachtig zicht op de vuurtoren, natuurgebied Het Zeepe en de Meeuwenduinen, onderdeel van Boswachterij Westerschouwen. Bovenop de top van de duinen heb je een geweldig uitzicht over de stranden en de Noordzee. Met een beetje geluk zie je een zeehond zwemmen langs de vloedlijn.

Wandelen in Boswachterij Westerschouwen

Als je echt een lange wandeling in dit gebied wil maken kun je van 15 juli tot 15 maart het beste de Meeuwenduinenroute lopen. Van 15 maart tot 15 juli is deze route gesloten vanwege het broedseizoen. In Boswachterij Westerschouwen zijn meerdere gemarkeerde wandelroutes uitgezet door Staatsbosbeheer.

Informatie
Vuurtoren Burgh Haamstede
VVV Schouwen Duiveland
Schouwens Westhoek zoals het was
Kroniek van het land van de Zeemeermin,  Schouwen Duiveland 1988